Een uniek herbestemmingsavontuur

Deze burgerwoning behoort tot één van de architecturaal meest waardevolle gebouwen van onze gemeente. Enkele jaren geleden dienden de toenmalige eigenaren van het pand een verkavelingsvergunning in. Deze hield ook de sloop van het pand in. Het dossier werd geweigerd, ook in beroep. Hierop besloot de gemeente Tremelo om het karakteristieke pand aan te kopen. Er werd in eerste instantie gekozen voor een sociale invulling van het pand, maar een herbestemmingsonderzoek zal dit verder onderzoeken.

Op basis van de stijlkenmerken en de gebruikte materialen - deur, ramen, luiken, bakgoot met decoratieve gootklossen, allemaal in uitstekende staat - is het gebouw rond 1900 te dateren. Tijdens WOI zouden Koning Albert I en zijn Generale Staf hier verbleven hebben.

De voormalige rijkswachtkazerne kwam recent in eigendom van de gemeente Tremelo naar aanleiding van een grondruil. De kazerne ligt aan de Kruisstraat,  en van de invalswegen van Tremelo. In de jaren tachtig van vorige eeuw werden aan de achterzijde enkele woningen opgetrokken. Ook deze worden  betrokken in het onderzoek.

De eerste rijkswachtkazerne werd in het jaar 1900 gebouwd. De rijkswachters moesten de “messenvechters” van Tremelo onder controle houden. Het gebouw werd in 1914, het was nog zo goed als nieuw, door de Duitsers in brand gestoken. Er moest voor de Rijkswacht worden gezocht naar een plaats om een  nieuwe kazerne te bouwen. In september 1926 werd de Rijkswacht tijdelijk ondergebracht in het oude schoolhuis in de Kerkstraat. Het duurde tot in de lente
van 1937 vooraleer de rijkswachters hun intrek konden nemen in het nieuwe gebouw aan de Wijnbergstraat.

Het oud-gemeentehuis, gelegen aan de rotonde tegenover het huidige gemeentehuis, werd heropgebouwd na de verwoesting van Tremelo tijdens WOI. Het gebouw is van de hand van de gekende architect Jozef Fonteyn. Omwille van de ligging is het een baken in ons dorp.

Vanuit Tremelo en de omliggende streek werd er bij het begin van de Eerste Wereldoorlog weerstand geboden tegen de oprukkende Duitsers. Tremelo werd zwaar getroffen toen het Duitse leger  represailles uitvoerde en verschillende woningen in brand stak. Het gemeentehuis met schoolgebouw werd vernield bij de brandstichtingen op 28 augustus 1914.

Na de oorlog werd het gemeentehuis in 1920 op dezelfde locatie heropgebouwd naar de plannen van architect Fonteyn, tevens lang schepen in  Tremelo. Jozef Fonteyn zal verschillende neotraditionele wederopbouwpanden ontwerpen. Ook de Veldonkhoeve en het kasteel Fonteyn dat hij bouwde voor zichzelf en zijn familie, zijn van zijn hand. Aannemer voor de bouw van het nieuwe gemeentehuis was waarschijnlijk Henri Wouters uit het gehucht Kruis. Deze plaatselijke aannemer heeft heel wat woningen in Tremelo heropgebouwd.

Kenmerkend voor de neotraditionele wederopbouw zijn het gebruik van trapgevels, kruisvensters en sierankers. Boven de deur is een steen aangebracht met het Belgisch wapenschild en het opschrift: “1914-1920, Eendracht maakt macht”.